Daha Adil Daha Makul – Dani Rodrik – Domingo Yayınevi
Dani Rodrik’in “2019 George S. Eccles İktisat Yazımında Mükemmellik Ödülü” kazanmış olan bu kitabını ben çok beğendim. Çok not aldığım ve altını satır satır çizdiğim kitaplardan biri.
Dani Rodrik küreselleşme denetlenmediği zaman bunun ekonomik ve siyasi birçok riski olduğunu savunuyor. Sorgusuz sualsiz küreselleşme bayraktarlığı yapılmasını eleştiriyor. Ancak bu eleştiriyle birlikte, tamamen korumacı bir anlayışla sınırların kapatılmasını da savunmuyor. Ulusal ve küresel çıkarlar arasında bir denge kurulabileceğinden, bunun hem topyekûn küreselleşmeye hem de tamamen içe kapanmaya karşı bir makul denge olacağını işliyor kitabında.
Kitapta birçok ülkeye yönelik vurgular var. Türkiye’de bunlardan biri. Kitabın kapsamında özellikle iki bölüm benim daha çok ilgimi çekti. Bunlardan biri Avrupa’nın mücadeleleri bölümü iken diğeri İktisatçılar ve modelleri bölümüydü.
“Her şey bir yana, siyasal sistemin şeffaflığı, temsil edilebilirliği ve hesap verebilirliği ne kadar düşükse, özel çıkar gruplarının kuralları hiçe sayma ihtimali o kadar yüksektir (sf.131)” diyor Dani Rodrik, iktisat ve demokrasi ilişkisini incelerken.
Çevirmenler arasındaki üslup ve anlatım farkı benim hoşuma gitmedi. Ancak bütünlüğü ile değerlendirildiğinde çok güzel bir kitap. Tam bir başvuru kitabı niteliğinde. Kitap 12 bölümden oluşuyor ve Kaynakça ve Dizin dâhil 314 sayfa. Bence kitabın tek sıkıntısı tek çevirmen kaleminden çıkmaması.
Robinson Crusoe – Daniel Defoe – İş Bankası Yayınları
Robinson Crusoe’u duymayan yoktur. Kitabı okumayanlar bile, bir deniz kazası sonucu bir adaya düşen ve orada yıllarca yaşayan Robinson Crusoe ile yardımcısı Cuma’nın hikâyesini çok kişi gerek çizgi filmlerde, gerekse de sinema filmlerinde izlemiştir.
Romanın kahramanı Robinson Crusoe aynı zamanda romanın anlatanıdır da. İnatçı bir genç olarak, ailesinin tavsiyesini görmezden geldiğini ve İngiltere’deki rahat orta sınıf evini, denize gitmek için nasıl terk ettiğini anlatır romanda. Crusoe, Gine’ye yaptığı yolculuk için “beni hem denizci hem de tüccar yaptı,” diye belirtir. Brezilya’da bir plantasyon sahibi olur ve zenginleşir. Daha fazla zenginlik için hırslı olan Crusoe, tüccarlar ve diğer plantasyon sahipleriyle Gine’ye yelken açmak, köle satın almak ve onlarla Brezilya’ya dönmek için bir anlaşma yapar. Ancak Karayipler’de bir fırtına ile karşılaşır ve gemisi neredeyse yok olur. Crusoe, ıssız bir kıyıya sürüklenen ve hayatta kalan tek kişidir. Enkazdan elinden geleni kurtarır ve adada ruhsal yansıma ve hayatta kalmak için pratik önlemlerden oluşan bir yaşam kurar. Yaptığı ve deneyimlediği her şeyi bir günlüğe dikkatlice belgeler.
Ancak Robinson Crusoe heyecanlı bir roman olmanın yanında aslında bir iktisat ve işletme kitabıdır da.
Robinson Crusoe’ya mahsur kaldığı adada yeni bir hayat kurarken, kaynakların kaydının, kâr ve zarar hesaplamalarının ve bunlara bağlı olarak kapitalizmin ortaya çıkmasının öncülü olan muhasebesel düşünce ve muhasebe kayıtları da metaforik olarak bu eserde kendine yer bulmuştur (Yaşar, R. Ş. ve Kıymetli Şen, I. (2020).
Defoe’nun romanı, 19. yüzyılın sonlarında iktisat teorisyenleri tarafından rasyonel, bir başka deyişle ekonomik ihtiyaçlarını karşılamayı önceleyen insanlardan (homo economicus) beklenen davranış şekillerini göstermenin aracı olmuştur (Yaşar, R. Ş. ve Kıymetli Şen, I. (2020).
Bu kitabı bu gözle tekrar okuduğunuzda iktisat, işletme ve muhasebe adına çok farklı şeyler öğreneceğinize eminim.
Ancak bu kitapla birlikte aşağıda kaynak olarak gösterdiğim makaleyi de okumanızı tavsiye ederim. Yazarlar kitaptan örneklerle iktisadi ve muhasebesel düşünceyi çok güzel irdelemişler.
Kitap 328 Sayfa.
Kaynakça: Yaşar, R. Ş. ve Kıymetli Şen, I. (2020). Robinson muhasebesi ve homo economicus. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22 (Özel Sayı), ös214 – ös227. http://dx.doi.org/10.31460/mbdd.642101 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/969116
Bozkır- Bir Yolculuk Hikâyesi – Anton Çehov- İş Bankası Yayınları
Keyifle okuyacağınız bir kitap. Ünlü Rus Yazar Anton Pavloviç Çehov’u tanımak için ideal eserlerden biri.
Ukrayna bozkırındaki bir yolculuğun hikâyesini 9 yaşındaki bir çocuğun gözünden anlatır kitapta. Eğitimi için annesinden ayrılıp dayısıyla beraber yolculuk yapan çocuk, değişik, parlak ve canlı bir yolculuğun içinde bulur kendisini. Çehov’un yoğun doğa tasvirleri, son derece ayrıntılı ve güzel anlatımıyla yer bulan betimlemeler sayesinde okuyucu kendini bir yolculuğun içinde hisseder. Yolculuk esnasında karşılaşılan karakterler ile Rus Toplumunun farklı katmanlarını, tüccarları, din adamlarını, köylüleri, işçileri, arabacıları görebilmek ve tanıyabilmek mümkün.
Tam bir yolculuk kitabı. Kitabın sayfa sayısı 115.
Paris Sıkıntısı – Charles Baudelaıre – İş Bankası Yayınları
Sembolizm akımı ortaya çıkmadan önceki dönemde, şiirleriyle bu akımın müjdecisi olmuş Fransız şairdir Charles Baudelaire. Şiirlerinde kapalı anlamı tercih etmiştir. Victor Hugo, Baudelaire‘i “şiire yeni bir ürperti getiren şair” olarak tanımlar. Özellikle Fransızca bilenler için onun şiirleri, fiillerin farklı anlamlarını görebilmek için idealdir.
Ancak bu kez şiirleri ile değil, bir hikâye kitabı ile öne çıkıyor Baudelaire. Kısa kısa hikâyelerden oluşan Paris Sıkıntısı isimli kitabı, düzyazı şiirin dünya edebiyatındaki anıt yapıtlarından biri sayılmaktadır. Düzyazı şiir ise genellikle ölçü, uyak gibi şiirsel öğelere bağlı kalmadan, konuşma ve yazı dilinin havası içinde yazılan, düzyazı biçiminde, şiir yüklü anlatıma verilen addır.
Bu özellikleriyle Baudelaire’in 51 adet çok küçük hikâyeden oluşan 116 sayfalık kitabını çok beğeneceksiniz. Betimlemenin üstadı olan Baudelaire’in küçük hikayelerinden alacağınız çok not olacak.
