Verinin Açıklanma Periyodu
Chicago Fed Ulusal Faaliyet Endeksi (CFNAI), planlanan günlerde ABD Doğu Saatine Göre (ET) sabah saat 8: 30’da, aylık bazda, normal şartlarda her takvim ayının sonuna doğru yayınlanır.
Verinin Açıklaması ve Kapsamı
Chicago Fed Ulusal Faaliyet Endeksi (CFNAI), genel ekonomik aktiviteyi ve ekonomi üzerindeki enflasyonist baskıyı ölçmek için tasarlanmış aylık bir endekstir.
CFNAI, Harvard Üniversitesi’nden James Stock ve Princeton Üniversitesi’nden Mark Watson tarafından 1999’da Journal of Monetary Economics’te yayınlanan “Forecasting Inflation” adlı makalede geliştirilen ekonomik faaliyet endeksine karşılık gelmektedir.
CFNAI, ulusal ekonomik faaliyetin incelendiği 85 adet hâlihazırda mevcut ve aktif, aylık göstergelerin ağırlıklı ortalamasıdır.
CFNAI e dâhil edilen 85 ekonomik gösterge, dört geniş veri kategorisinden alınmıştır:
Bunlar;
- Üretim ve Gelir;
- İstihdam, İşsizlik ve Çalışma Saatleri;
- Kişisel Tüketim ve Barınma (Housing);
- Satışlar, Siparişler ve Stoklar
Bu veri serilerinin her biri, genel makroekonomik faaliyetlerin bazı yönlerini ölçer. Elde edilen endeks, bu ulusal ekonomik veriler için ortak olan bir faktörün tek ve özet bir ölçüsünü sağlar.
Ortalama değeri sıfır ve standart sapması bir olacak şekilde oluşturulmuştur.
Ekonomik aktivite zaman içinde büyüme oranına doğru eğilim gösterdiği için, pozitif bir endeks gerçekleşmesi, trendin üzerinde büyümeye karşılık gelirken ve negatif bir endeks gerçekleşmesi ise, trendin altında büyümeye karşılık gelir.
Veri Neden Önemli?
Ekonomik faaliyetteki değişiklikleri gerçek zamanlı olarak izlemek için mevcut yüksek frekanslı (tipik olarak aylık) ekonomik göstergelerin geniş bir setini kullanan yöntemler geliştirmiştir.
Bu endeks (CFNAI) de, 85 adet endeksin ağırlıklı ortalamalarından oluştuğu için, uzun vadeli tarihsel bir ekonomik büyüme oranı etrafında ABD ekonomik faaliyetindeki toplamda geniş hareketleri yakalamak üzere tasarlanmıştır. Endeksin sıfır değeri, ekonomik faaliyetteki büyümenin bu oranda ilerlediğini gösterirken, negatif bir değer ortalamanın altında büyümeyi, pozitif bir değer ise ortalamanın üzerinde büyümeyi gösterir.
CFNAI çok daha geniş bir makroekonomik gösterge setini verimli bir şekilde kullanmaya ve uzun vadeli büyüme trendi etrafında ABD ekonomik faaliyetini daha doğru bir şekilde izlemeye imkân tanıdığı için önemlidir.
Grafiği Nasıl?
Endeks Dizini 3 farklı endeks yoluyla incelenebilmektedir.
- Aylık Endeks: CFNAI (Detayı yukarıda verildiği şekliyle) Aylık Ulusal Faaliyet Endeksidir. Aydan aya faaliyetlerdeki değişimleri gösterir.
- 3 Aylık Hareketli Ortalama Endeks: Aydan aya hareketlerin değişken olması sebebiyle 3 Aylık Hareketli Ortalama Endeks MA3, ekonomik büyümenin daha tutarlı bir görünümü sunduğu için değerlidir.
- Difüzyon (Yayılma Endeksi) Endeksi: Aylık Endeksteki bir değişikliğin 85 gösterge arasındaki yayılma derecesini, 3 aylık süre ortalamasına göre inceleyen endekstir. Faaliyetin genel yayılımını göstermesi açısından değerlidir.
Her ay, aylık bir endeks (CFNAI), üç aylık hareketli ortalaması ve bir difüzyon endeksi sunuyoruz. Aydan aya hareketler değişken olabilir, bu nedenle aylık endeksin üç aylık hareketli ortalaması olan CFNAI-MA3, ulusal ekonomik büyümenin daha tutarlı bir resmini sağlar. CFNAI Yayılma Endeksi, bunun yerine, aylık endeksteki bir değişikliğin 85 gösterge arasında yayılma derecesini, üç aylık bir süre ortalamasına göre yakalar.
Ekonomik genişleme dönemleri tarihsel olarak CFNAI-MA3’ün –0.70’in üzerindeki değerlerle ve CFNAI Difüzyon İndeksi’nin –0.35’in üzerindeki değerlerle ilişkilendirilmiştir.
Tersine, ekonomik daralma dönemleri tarihsel olarak CFNAI-MA3’ün –0.70’ın altındaki ve CFNAI Yayılma İndeksi’nin –0.35’in altındaki değerleriyle ilişkilendirilmiştir.
Kaynakça
Brave, Scott A. and Butters, R., Nowcasting Using the Chicago Fed National Activity Index (April 29, 2014). Economic Perspectives, Vol. XXXVIII, No. 1, 2014, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2434202
Charles L. Evans, Chin Te Liu, and Genevieve Pham-Kanter (2002) “The 2001 recession and the Chicago Fed National Activity Index: Identifying business cycle turning points”, Economic Perspectives 3Q, Federal Reserve Bank of Chicago.
https://www.chicagofed.org/publications/cfnai/index Erişim Tarihi: 22.11.2020
